De editie 2018 van Hertog Jan Grand Prestige Vatgerijpt is gerijpt in Kentucky Straight Bourbon vaten van Amerikaans eikenhout, maar SVH Meesterkok Luc Kusters zorgde voor een verrijking door het bier te infuseren met VOC-kruiden. In totaal zijn er vier varianten: de Grand Prestige die alleen heeft gerijpt in het bourbonvat en drie verrijkte edities: Bourbon VOC-kruiden, Bourbon Jeneverbes en Bourbon Vanille. Er zullen in totaal zo’n 27.000 flessen beschikbaar zijn van Grand Prestige vatgerijpt 2018
Luc Kusters ging heel ver met zijn VOC-kruiden. Hij vertelde bij de introductie van Vatgerijpt in Amsterdam dat hij graag de grenzen opzoekt bij experimenten. Tijdens een door Kusters verzorgde lunch, was het resultaat te proeven. Een heftige smaakexplosie. Alleen de aroma’s al. Bijna een kruidenbitter. Toch ging dit bier goed samen met het hoofdgerecht van kabeljauw. Kusters ging in oktober bij een lunch als volt te werk: hij proeft het bier en bedenkt daar een gerecht bij. De traditionele werkwijze is een gerecht maken en kijken welke drank dat gerecht gaat begeleiden. Wat dat betreft is de Boubon VOC-editie van Grand Prestige een uitdaging voor biersommeliers.
De editie met vanille voegt iets toe aan de vanillesmaak die al in de bourbonvaten aanwezig is. Een aangename, ronde variant. De editie met jeneverbessen heeft iets ook zurigs maar blijft toch mooi zacht van smaak. Overigens werden de bieren rechtstreeks uit de bourbonvaten geproefd, zonder toegevoegd koolzuur.
Documentaire
In een prachtige zesdelige documentaire liet Hertog Jan de expeditie naar smaak zien. Zo ging de jonge, enthousiaste bourbonkenner Anne Stokvis naar Kentucky in de VS met brouwer Will, om op zoek te gaan naar de achtergronden en invloeden van bourbon . “Die trip bevestigde voor mij het enorme ambachtelijke van bourbon. De vaten worden gemaakt van bomen die 80 – 200 jaar oud zijn en de kwaliteit en manier van zagen luisteren nauw, als je goede bourbonkwaliteit wilt krijgen. Het zijn allemaal natuurlijke processen die een rol spelen, daarvan ben ik me bewust geworden. En dat die bourbonvaten dan worden hergebruikt voor Hertog Jan Grand Prestige is geweldig. Het is een fantastisch verhaal.” Anne was vooraf vooral bang dat het toch al smakelijke en aromatische Grand Prestigebier gerijpt in bourbonvaten teveel van het goede zou worden. Achteraf is ze blij verrast over het resultaat.
Wijnsommelier en “professioneel smaakenthousiast” Harold Hamersma is samen met Meesterbrouwer Gerard het brede smaakpallet van wijn en bier gaan vergelijken. Proeven zonder uitspugen was even wennen voor Hamersma, die 25 wijnen per dag proeft . Gerard van de Broek wilde van Hamersma weten of de Grand Prestige Vatgerijpt uit bourbonvaten nog wel bier is. ‘Ja’, zegt Hamersma volmondig.
Overeenkomsten
Brouwer Will vond de reis een openbaring. “Als je ziet hoeveel mensen erbij betrokken zijn, kijk je heel anders tegen een fles bourbon aan. Je ziet ook overeenkomsten met bier brouwen: de rol van water en gist, en het maischen. Bij bourbon wordt veel mais gebruikt, maar net als bij sommige bieren is ook tarwe en soms rogge de grondstof. Er zijn dus overeenkomsten in proces en ambacht.”
Bier aan tafel
Naar aanleiding van de intensieve samenwerking met smaakmakers, waaronder Meesterkok Luc Kusters, deed Novio Research in opdracht van Hertog Jan onderzoek naar het combineren van bier en eten. Daaruit blijkt dat 80% van de Nederlandse bierdrinkers bier vooral ziet als geschikte drank voor na het eten. Een goed advies in de horeca (44%), van de brouwer (26%) of in de bierwinkel (20%) zou uitkomst bieden om ook bij het eten bier te drinken. De Vatgerijpt-serie van Hertog Jan is een goed voorbeeld van bier dat om andere drinkmomenten vraagt dan een glas Pilsener. Luc Kusters: “ Grand Prestige Vatgerijpt is een bier waarvoor je gaat zitten om het te degusteren. Dat zich leent als begeleider bij gerechten, of als verrassend ingrediënt voor een gerecht of cocktail.”
